Matura ustna z języka angielskiego to ważny sprawdzian umiejętności komunikacyjnych, który wielu uczniów przyprawia o stres. Odpowiednie przygotowanie może jednak znacząco zwiększyć Twoje szanse na sukces. Poznaj strukturę egzaminu, skuteczne strategie i praktyczne wskazówki, które pomogą Ci pewnie przejść przez ten ważny etap edukacji.
Struktura matury ustnej z języka angielskiego
Matura ustna z języka angielskiego składa się z trzech zadań sprawdzających różne umiejętności językowe. Cały egzamin trwa około 30 minut, z czego 15 minut przeznaczone jest na przygotowanie, a kolejne 15 minut na właściwą rozmowę z egzaminatorem.
Egzamin ustny z języka angielskiego na poziomie podstawowym składa się z trzech zadań i trwa łącznie około 30 minut (15 minut przygotowania + 15 minut odpowiedzi).
Struktura egzaminu przedstawia się następująco:
1. Zadanie 1 – Rozmowa wstępna (około 2 minuty)
2. Zadanie 2 – Opis ilustracji i odpowiedzi na trzy pytania (około 3 minuty na przygotowanie i 4 minuty na realizację)
3. Zadanie 3 – Wypowiedź na podstawie materiału stymulującego i odpowiedzi na dwa pytania (około 2 minuty na przygotowanie i 5 minut na realizację)
Na początku egzaminu losujesz zestaw zawierający materiały do zadań 2 i 3. Podczas 15-minutowego przygotowania możesz robić notatki, które później wykorzystasz podczas odpowiedzi.
Przebieg poszczególnych zadań
Każde zadanie wymaga nieco innych umiejętności językowych. Przyjrzyjmy się im dokładniej:
Zadanie 1: Rozmowa wstępna
Jest to krótka, spontaniczna konwersacja z egzaminatorem dotycząca życia codziennego. Celem tej części jest sprawdzenie Twojej umiejętności prowadzenia naturalnej rozmowy oraz rozluźnienie atmosfery przed trudniejszymi zadaniami.
Przykładowe pytania:
- What do you usually do in your free time?
- What are your plans for the future?
- What do you like about learning English?
Zadanie 2: Opis ilustracji
W tym zadaniu otrzymujesz ilustrację, którą musisz szczegółowo opisać, a następnie odpowiedzieć na trzy pytania związane z jej tematyką. Pytania wykraczają poza sam opis i wymagają wyrażenia własnej opinii lub odniesienia się do osobistych doświadczeń.
Podczas opisu ilustracji zwróć uwagę na:
- Miejsce i czas (gdzie i kiedy dzieje się przedstawiona sytuacja)
- Osoby (kto jest na zdjęciu, jak wygląda, co robi)
- Przedmioty (jakie przedmioty są widoczne, do czego służą)
- Czynności (co dokładnie się dzieje na ilustracji)
- Emocje (jakie uczucia towarzyszą osobom na zdjęciu)
Zadanie 3: Materiał stymulujący
W ostatnim zadaniu otrzymujesz materiał stymulujący (np. kilka zdjęć, plakat, broszurę) związany z określonym tematem. Twoim zadaniem jest dokonanie wyboru spośród przedstawionych opcji, uzasadnienie swojej decyzji, a następnie odpowiedzenie na dwa pytania egzaminatora dotyczące tego tematu.
To zadanie sprawdza umiejętność argumentowania, wyrażania i uzasadniania opinii oraz reagowania językowego w różnorodnych sytuacjach komunikacyjnych.
Kryteria oceniania matury ustnej z angielskiego
Egzamin ustny z języka angielskiego oceniany jest według precyzyjnych kryteriów. Za całość możesz uzyskać maksymalnie 30 punktów, przyznawanych w następujących kategoriach:
– Sprawność komunikacyjna (do 6 punktów) – ocenia się, jak skutecznie przekazujesz informacje i reagujesz językowo w różnych sytuacjach
– Zakres środków leksykalno-gramatycznych (do 8 punktów) – ocenia się różnorodność i trafność stosowanych struktur gramatycznych oraz bogactwo słownictwa
– Poprawność środków leksykalno-gramatycznych (do 8 punktów) – ocenia się stopień poprawności używanych struktur i słownictwa
– Wymowa (do 4 punktów) – ocenia się poprawność wymowy i intonacji
– Płynność wypowiedzi (do 4 punktów) – ocenia się tempo mówienia i naturalność wypowiedzi
Aby zdać egzamin ustny z języka angielskiego, należy uzyskać minimum 30% możliwych do zdobycia punktów, czyli 9 punktów.
Jak skutecznie przygotować się do matury ustnej z angielskiego
Przygotowanie do egzaminu ustnego wymaga systematycznej pracy nad różnymi aspektami języka. Oto sprawdzone strategie, które pomogą Ci osiągnąć sukces:
Regularnie ćwicz mówienie
Kluczem do sukcesu jest codzienna praktyka mówienia w języku angielskim. Możesz to robić na różne sposoby:
- Prowadź konwersacje z innymi osobami uczącymi się angielskiego
- Rozmawiaj z native speakerami (np. przez aplikacje językowe jak Tandem czy HelloTalk)
- Nagrywaj własne wypowiedzi i analizuj je pod kątem płynności i poprawności
- Uczestniczj w zajęciach konwersacyjnych lub dołącz do klubu dyskusyjnego
Rozwijaj słownictwo tematyczne
Matura ustna obejmuje różnorodne tematy, dlatego warto systematycznie poszerzać słownictwo w kluczowych obszarach:
- Dom i rodzina (relacje rodzinne, obowiązki domowe, style życia)
- Szkoła i edukacja (przedmioty szkolne, system edukacji, plany edukacyjne)
- Praca i kariera (zawody, rynek pracy, kwalifikacje, ambicje zawodowe)
- Podróże i turystyka (środki transportu, atrakcje turystyczne, typy zakwaterowania)
- Sport i zdrowie (dyscypliny sportowe, zdrowy styl życia, nawyki żywieniowe)
- Kultura i rozrywka (filmy, muzyka, literatura, wydarzenia kulturalne)
- Technologia i media (urządzenia elektroniczne, media społecznościowe, innowacje)
- Środowisko naturalne (ochrona środowiska, zmiany klimatyczne, zrównoważony rozwój)
Ćwicz opisy ilustracji
Przygotuj się do zadania 2, regularnie ćwicząc opisy różnych zdjęć i ilustracji:
- Stosuj schemat: kto, gdzie, kiedy, co robi, dlaczego
- Używaj różnorodnych struktur gramatycznych (czasy teraźniejsze, przeszłe, konstrukcje warunkowe)
- Wzbogacaj wypowiedź słownictwem opisującym emocje, wrażenia i atmosferę
- Ćwicz płynne łączenie zdań za pomocą spójników i wyrażeń łączących
- Analizuj przykładowe opisy ilustracji z podręczników i materiałów maturalnych
Pracuj nad argumentacją
Dla zadania 3 kluczowa jest umiejętność przekonującego argumentowania i uzasadniania swoich wyborów:
- Naucz się jasno wyrażać i logicznie uzasadniać swoje opinie
- Ćwicz przedstawianie zalet i wad różnych rozwiązań z wykorzystaniem odpowiedniego słownictwa
- Przygotuj zwroty pomocne przy porównywaniu opcji i prezentowaniu kontrastujących aspektów
- Pracuj nad strukturą argumentacji: teza, argumenty, przykłady z życia, konkluzja
- Rozwijaj umiejętność udzielania odpowiedzi na pytania dodatkowe, które mogą być zaskakujące
Zapoznaj się z przykładowymi zestawami
CKE udostępnia przykładowe zestawy egzaminacyjne, które stanowią nieocenione źródło praktyki:
- Przeanalizuj dostępne materiały i zapoznaj się z ich strukturą i poziomem trudności
- Regularnie ćwicz odpowiedzi na przykładowe zadania, mierząc czas swoich wypowiedzi
- Poproś nauczyciela, rodzica lub kolegę o przeprowadzenie próbnego egzaminu w warunkach zbliżonych do rzeczywistych
- Studiuj przykładowe odpowiedzi i zwracaj uwagę na używane struktury gramatyczne i słownictwo
- Nagrywaj swoje próbne odpowiedzi, aby móc później analizować błędy i śledzić postępy
Przydatne zwroty i strategie językowe
Podczas egzaminu korzystaj z gotowych zwrotów i struktur językowych, które pomogą Ci płynnie formułować wypowiedzi:
Dla opisu ilustracji:
- „The picture shows/depicts…” (Zdjęcie przedstawia…)
- „In the foreground/background there is/are…” (Na pierwszym planie/w tle znajduje się/znajdują się…)
- „On the left/right side we can see…” (Po lewej/prawej stronie widzimy…)
- „The person in the picture seems to be feeling…” (Osoba na zdjęciu wydaje się czuć…)
- „The atmosphere of the picture is…” (Atmosfera zdjęcia jest…)
Dla wyrażania opinii:
- „In my opinion…” (Moim zdaniem…)
- „I believe/think that…” (Uważam/myślę, że…)
- „From my point of view…” (Z mojego punktu widzenia…)
- „I would say that…” (Powiedziałbym, że…)
- „It seems to me that…” (Wydaje mi się, że…)
Dla porównywania i kontrastowania:
- „On the one hand… on the other hand…” (Z jednej strony… z drugiej strony…)
- „While X has certain advantages, Y offers…” (Podczas gdy X ma pewne zalety, Y oferuje…)
- „In comparison with…” (W porównaniu z…)
- „Unlike X, Y provides…” (W przeciwieństwie do X, Y zapewnia…)
- „The main difference between X and Y is…” (Główna różnica między X a Y polega na…)
Dla zyskania czasu na zastanowienie:
- „Let me think about this for a moment…” (Pozwól, że zastanowię się przez chwilę…)
- „That’s an interesting question…” (To ciekawe pytanie…)
- „Well, I haven’t thought about it before, but…” (Cóż, nie zastanawiałem się nad tym wcześniej, ale…)
- „I would need to consider several aspects…” (Musiałbym rozważyć kilka aspektów…)
Pamiętaj, że najważniejsza jest naturalność i płynność wypowiedzi, dlatego zwroty te powinny być dobrze przyswojone i używane w odpowiednim kontekście, a nie recytowane mechanicznie.
Matura ustna z języka angielskiego, choć bywa stresująca, jest doskonałą okazją do zaprezentowania swoich umiejętności językowych. Systematyczne przygotowanie, regularne ćwiczenie mówienia oraz znajomość struktury egzaminu znacząco zwiększają szanse na uzyskanie dobrego wyniku. Najważniejsze to zachować spokój i pamiętać, że egzaminatorzy doceniają przede wszystkim umiejętność skutecznego komunikowania się w języku angielskim, nawet jeśli popełniasz drobne błędy. Potraktuj ten egzamin jako szansę na pokazanie swoich mocnych stron i umiejętności, które rozwijałeś przez lata nauki.